تفاوت برندینگ و مارکتینگ به زبان ساده؛ از هویت تا فروش

اگر تا امروز هر وقت صحبت از «برندینگ» و «مارکتینگ» می‌شد، هر دو برایتان یک مفهوم مشابه به نظر می‌رسیدند، شما تنها نیستید. بسیاری از صاحبان کسب‌وکار، مدیران و حتی فعالان حوزه بازاریابی این دو واژه را در یک ظرف می‌ریزند؛ در حالی‌که برندینگ و مارکتینگ، دو مسیر متفاوت‌اند که درست در کنار هم، موتور رشد یک کسب‌وکار را روشن می‌کنند.

اما اگر هردوی این مسیرها به رشد یک کسب‌وکار کمک می‌کنند؛ پس فرق میان این دو مفهوم چیست؟ قبل از هرچیز، باید بدانیم که «تفاوت برندینگ و مارکتینگ» پایه بسیاری از تصمیم‌های بازاریابی و حتی استراتژی‌های دیجیتال مارکتینگ است.

در این مقاله قرار نیست تعاریف پیچیده یا تئوری‌های سنگین بخوانید. هدف ما این است که با مثال‌های واقعی، فرق بین برندینگ و مارکتینگ را طوری بیان کنیم که به‌خوبی از مفهوم و نقش این دو اصطلاح آگاه شوید.

همچنین به ارتباط این دو مفهوم، نقش مشاور برندینگ و مارکتینگ و جایگاه هرکدام در مسیر مشتری نیز خواهیم پرداخت تا تصویری کامل و حرفه‌ای از این جهان به‌ظاهر مشابه اما کاملاً متفاوت داشته باشید.

برندینگ چیست و چرا مهم است؟

برندینگ همان تصویری است که در ذهن مخاطب از کسب‌وکار شما شکل می‌گیرد؛ تصویری که از ترکیب ارزش‌ها، لحن، شخصیت، تجربه مشتری و حتی حس اولیه‌ای ساخته می‌شود که قبل از هر پیام تبلیغاتی در ذهن او نقش می‌بندد.

اهمیت برندینگ دقیقا از جایی شروع می‌شود که هویت، مزیت و داستان برند شما که به‌طور یکپارچه ساخته شده در ذهن مشتری جای می‌گیرد و همین جایگاه، اثربخشی مارکتینگ را چند برابر می‌کند.

برندینگ مثل ریشه‌های یک درخت است که دیده نمی‌شود اما تمام قدرت و ماندگاری یک برند روی آن بنا شده است. برای اینکه دقیق‌تر درباره برندینگ بدانید خواندن مقاله برندینگ چیست؟ دایرکت نقطه شروع خوبی برای آشنایی با این مفهوم است.

مقاله پیشنهادی: برندینگ چیست؟ همه‌چیز درباره برندینگ و اصطلاحات کاربردی آن

مارکتینگ چیست و چه اهمیتی دارد؟

مارکتینگ مجموعه‌ای از فعالیت‌هایی است که در راستای جلب توجه مشتری، افزایش آگاهی مشتریان از برند، ترغیب به خرید و در نهایت ایجاد رابطه‌ای بلندمدت با مشتری انجام می‌شود. این فعالیت‌ها شامل تبلیغات، کمپین‌های فروش، ایمیل مارکتینگ، Sms مارکیتنگ و حضور در شبکه‌های اجتماعی و سایر بسترهای دیجیتال است. به بیان ساده‌تر، اگر برندینگ ریشه‌های یک درخت باشند، این مارکتینگ است که باعث رشد و گسترش برند می‌شود و آن را به دست مشتری می‌رساند.

مثلا با تکنیک‌های کپی‌رایتینگ متن‌ها و شعارهای مرتبط با برندینگ می‌سازد و کاری می‌کند که برندینگ تاثیرگذار باشد.  برای آشنایی با نقش پیام‌های متقاعدکننده در مارکتینگ، پیشنهاد می‌کنیم مقاله «کپی‌رایتینگ چیست؟» را هم بخوانید.

مقاله پیشنهادی: کپی رایتینگ چیست و چطور کپی‌های تاثیرگذار برای کسب‌وکارمان بنویسیم؟

تفاوت برندینگ و مارکتینگ؛ دو مسیر مکمل اما متفاوت

اگرچه برندینگ و مارکتینگ در کنار هم عمل می‌کنند و هر دو برای رشد کسب‌وکار ضروری‌اند، اما ماهیت، هدف و نقش آن‌ها کاملاً متفاوت است.

برندینگ به صاحبان کسب‌وکارها کمک می‌کند نشان دهند که «چه کسی هستند» و چه تصویری در ذهن مخاطب بسازند، در حالی‌که مارکتینگ تعیین می‌کند «چطور دیده شوند» و پیام آن‌ها از چه مسیری به مشتری برسد.

به همین دلیل است که برندینگ بیشتر بر هویت و احساس تمرکز دارد و مارکتینگ بیشتر بر اجرا و نتیجه اما نکته مهم اینجاست که تفاوت این دو مفهوم فقط در تعریف خلاصه نمی‌شود.

هریک از این مفهوم هدف، روش، افق زمانی و نتیجه متفاوت در نقشه سفر مشتری ایفا می‌کنند که در ادامه، هرکدام را دقیق‌تر بررسی می‌کنیم تا تصویر واضح‌تری از تفاوت واقعی برندینگ و دیجیتال مارکتینگ داشته باشید.

هدف؛ اصلی‌ترین تفاوت برندینگ و مارکتینگ

هدف اصلی برندینگ، ساختن یک «هویت ماندگار» است؛ هویتی که باعث می‌شود مخاطب شما را بشناسد، به شما اعتماد کند و در طول زمان احساس نزدیکی بیشتری با برندتان داشته باشد.

اگر برندینگ دلیل انتخاب شماست، مارکتینگ دلیل دیده‌شدن شماست. به همین خاطر مارکتینگ معمولاً بیشتر بر نتایج قابل‌اندازه‌گیری تمرکز دارد.

دومین فرق برندینگ و مارکتینگ: زمان!

تفاوت میان برندینگ و مارکتینگ فقط به هدف محدود نمی‌شود؛ یکی دیگر از اختلاف‌های مهم میان این دو، در «زمان اثرگذاری» دیده می‌شود.

برندینگ فرآیندی بلندمدت است. ساخت تصویر ذهنی، ایجاد اعتماد و جا افتادن هویت برند در ذهن مشتری زمان می‌برد و معمولاً در کوتاه‌مدت دیده نمی‌شود. برندینگ شبیه ساختن شخصیت یک انسان است؛ ماندگار، تدریجی و وابسته به استمرار.

اما مارکتینگ باید در دوره‌های کوتاه‌مدت اثر بگذارد. کمپین‌ها، تبلیغات، تخفیف‌ها، ایمیل‌ها و پیامک‌ها معمولاً برای رسیدن به نتایج فوری طراحی می‌شوند. بنابراین، در حالی‌که‌برندینگ روی ماندگاری تأثیر دارد، مارکتینگ روی سرعت تاثیر می‌گذارد.

تفاوت برندینگ و دیجیتال مارکتینگ از نظر نتیجه

نتیجه برندینگ، «اعتماد و وفاداری» است. یعنی مشتری شما را انتخاب می‌کند چون احساس می‌کند با شما ارتباط دارد و برندتان ارزش‌های او را بازتاب می‌دهد. اما نتیجه مارکتینگ واضح‌تر و مستقیم‌تر است: «فروش، ثبت‌نام، لید، ترافیک یا تعامل».

وقتی یک کمپین نمایش موفقی دارد یا یک پیامک مارکتینگ فروش شما را بالا می‌برد، این همان تاثیر مستقیم مارکتینگ است. این تفاوت در نتایج، کلیدی‌ترین دلیلی است که ثابت می‌کند برندینگ و دیجیتال مارکتینگ باید هم‌زمان و هماهنگ طراحی شوند.

فرق میان برندینگ و مارکتینگ از نظر ابزار

برندینگ از ابزارهایی مثل هویت بصری، داستان برند، ارزش‌ها، شخصیت برند، لحن و تجربه مشتری استفاده می‌کند؛ ابزارهایی که بیشتر روی احساس و معنا تأکید دارند. مارکتینگ اما به ابزارهای عملی و اجرایی متکی است: تبلیغات، کمپین‌های فروش، محتوا، پیامک مارکتینگ، ایمیل مارکتینگ، تبلیغات دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی.

برای اینکه تفاوت این دو مفهوم به‌صورت شفاف و یکجا ببینید، در جدول زیر مهم‌ترین جنبه‌های برندینگ و مارکتینگ را در کنار هم قرار داده‌ایم:

برندینگ و مارکتینگ؛ دو مفهوم جدا اما مرتبط با هم

برندینگ و مارکتینگ دو مفهوم مجزا هستند اما در عمل آن‌قدر به هم وابسته‌اند که بدون یکدیگر معنی کامل پیدا نمی‌کنند.

اگر برندینگ را «چرا»ی یک کسب‌وکار بدانیم، مارکتینگ «چطور» آن است. به همین خاطر است که یک برند قوی بدون مارکتینگ دیده نمی‌شود و مارکتینگ بدون برندینگ، اثر کوتاه‌مدت و شکننده دارد. شباهت و پیوند این دو معمولاً در سه نقطه دیده می‌شود:

✓	پیام مشترک: برندینگ پیام اصلی را می‌سازد، مارکتینگ آن را در کانال‌های مختلف پخش می‌کند.
✓	مخاطب مشترک: هر دو در نهایت برای تأثیرگذاری بر یک مخاطب واحد طراحی شده‌اند.
✓	هدف مشترک: رشد برند. که یکی در بلندمدت ایجادش می‌کند و دیگری در کوتاه‌مدت.

نتیجه این همکاری، تجربه‌ای یکپارچه برای مشتری است؛ تجربه‌ای که هم دیده می‌شود، هم حس می‌شود و هم به خرید و وفاداری منجر می‌شود. این هماهنگی، ستون اصلی تجربه یکپارچه مشتری در تمام نقاط تماس با برند است.

مشاور برندینگ و مارکتینگ کیست؟

در بسیاری از کسب‌وکارها، نقطه اتصال برندینگ و مارکتینگ، نقش «مشاور» است؛ کسی که کمک می‌کند تصویر برند و فعالیت‌های بازاریابی در یک مسیر هماهنگ حرکت کنند. یک مشاور برندینگ و مارکتینگ فقط برای طراحی لوگو یا پیشنهاد یک کمپین تبلیغاتی حضور ندارد؛ او نگاه کل‌نگر دارد و کمک می‌کند هویت برند، پیام‌ها، لحن، مخاطب هدف و برنامه‌های مارکتینگ در یک استراتژی یکپارچه قرار بگیرند.

به بیان ساده، مشاور نقش «مترجم» بین دو دنیا را بازی می‌کند:

نتیجه حضور چنین نقشی در یک کسب‌وکار، کاهش اشتباهات پرهزینه، افزایش اثربخشی پیام‌ها و ساخت تجربه‌ای هماهنگ برای مشتری است.

در نهایت، نقش چنین مشاوری زمانی بیشتر دیده می‌شود که برندینگ و مارکتینگ به‌عنوان دو بخش جدا اما وابسته، نیاز به یک استراتژی واحد داشته باشند.

سخن آخر؛ مهم است که برندینگ و مارکتینگ را به‌خوبی بشناسید!

وقتی به مسیر رشد یک کسب‌وکار نگاه می‌کنیم، متوجه می‌شویم که برندینگ و مارکتینگ دو مفهوم جدا از هم نیستند؛ بلکه دو بخش اصلی یک سفر واحد هستند. برندینگ پایه‌ای می‌سازد که تمام ادراک و احساس مشتری نسبت به یک برند بر آن استوار است، در حالی‌که مارکتینگ همان نیرویی است که این ادراک را به دنیای بیرون منتقل می‌کند و آن را به رفتار تبدیل می‌کند. اگر برندینگ ذهن مشتری را می‌سازد، مارکتینگ قدم‌های او را هدایت می‌کند.

شناخت دقیق تفاوت برندینگ و مارکتینگ به صاحبان کسب‌وکار کمک می‌کند تا استراتژی‌های خود را هوشمندانه‌تر طراحی کنند؛ هم برند ماندگارتری بسازند و هم اقدامات بازاریابی مؤثرتری انجام دهند. نتیجه این هماهنگی ساختارمند، تجربه‌ای یکپارچه برای مشتری است؛ تجربه‌ای که هم حس می‌شود، هم دیده می‌شود و در نهایت به انتخاب و وفاداری منجر می‌شود. این دقیقاً همان نقطه‌ای است که برندهای موفق از آن آغاز می‌شوند.