۷۰ تا ۹۳ درصد از ارتباطات ما با مشتری، بهصورت غیرکلامی و بخش بزرگی از این پیامها از طریق زبان بدن منتقل میشوند؛ آماری که مجله Fellow منتشر کرده است. برای فروشندگان، این آمار بهتنهایی اهمیت زبان بدن را روشن میکند؛ چرا که بیشتر احساسات و واکنشهای مشتری بدون یک کلمه بیان میشوند.
خواندن دقیق زبان بدن مشتری، میتواند تفاوت بین یک فروش موفق و از دست دادن فرصت را رقم بزند. حرکات چشم، حالات چهره، ژست دستها و حتی وضعیت پاها اطلاعات ارزشمندی درباره علاقه، نگرانی، هیجان یا تردید مشتری ارائه میکنند.
یک فروشنده ماهر با توجه به این نشانهها میتواند پاسخ مناسب بدهد، اعتماد ایجاد کند و رابطهای واقعی و پایدار با مشتری بسازد.در نهایت، تسلط بر زبان بدن نهتنها مهارت فروش را تقویت میکند، بلکه امکان درک عمیقتر نیازهای مشتری و ارائه تجربهای متمایز را نیز فراهم میآورد.
به همین دلیل ما اینجا هستیم تا آموزشی جامع و دقیق درباره نکات زبان بدن به شما فروشندگانی که مشتری برای شما ارزشی فراتر از فروش محصول دارد، ارائه دهیم. با ما در این مقاله از دایرکت همراه باشید.
زبان بدن چیست؟
آیا تا به حال به این فکر کردهاید که در لحظههای حساس، بدن شما چه پیامی میفرستد؟ اگر بخواهیم از ابتدا و خیلی روشن توضیح بدهیم، زبان بدن همان پیامهایی است که بدون استفاده از کلمات منتقل میکنیم؛پیامهایی که از طریق حالت بدن، حالت چهره، نحوه نگاهکردن، فاصلهگرفتن یا نزدیکشدن و حتی کوچکترین حرکات به طرف مقابل میرسند.
شاید جالب باشد بدانید که در موقعیتهای احساسی، این پیامهای بیصدا معمولاً از خود کلمات هم تأثیرگذارتر هستند؛زیرا احساسات پنهانشده پشت گفتهها را تقویت میکنند. پژوهشها به ما میگویند که بخش عمدهای از ارتباطات انسان، غیرکلامی است.
برخی تحقیقات نشان دادهاند که حتی ۷۰ تا ۹۰ درصد ارتباطات ما از مسیر زبان بدن و نشانههای غیرکلامی عبور میکند. یعنی ممکن است حرفی بزنیم، اما بدن ما حقیقت احساساتمان را آشکار مینماید.
در یکی از مطالعات جالب در این زمینه، از شرکتکنندگان خواسته شد نسخههای مختلف کلمه «شاید» را بشنوند؛ یکبار با لحن مخالف، یکبار موافق و یکبار خنثی. وقتی افراد علاوه بر صدا، حالات چهره و زبان بدن گوینده را هم میدیدند، بهطور چشمگیری دقیقتر احساس واقعی پشت آن کلمه را تشخیص میدادند. این دقیقاً همان نقطهای است که اهمیت زبان بدن را نشان میدهد.
زبان بدن دائماً تحتتأثیر چیزهایی مثل هیجانات، خلقوخو، شخصیت، فرهنگ و حتی شرایط محیطی قرار میگیرد. یعنی چه بخواهیم چه نخواهیم، بدن ما همیشه در حال ارسال پیام است؛ حتی وقتی سکوت کردهایم. یک نگاه کوتاه، یک مکث، یا حتی طرز نشستن ما میتواند برای طرف مقابل معنایی مشخص داشته باشد.
بنابراین اگر پاسخ سؤالی که در ابتدای این متن نوشتیم را بدانید و کمی روی آن کار کنید، قدم بزرگی برای حرفهایتر شدن در ارتباطات برداشتهاید.
چرا زبان بدن در ارتباط با مشتری اهمیت دارد؟

تا حالا فکر کردهاید چرا بعضی آدمها بدون گفتن حتی یک کلمه، احساسات یا نیتشان را به خوبی منتقل میکنند؟ این همان قدرت زبان بدن است!
زبان بدن کمک میکند احساسات و پیامهای واقعی دیگران را درست و واضح درک کنیم. یعنی وقتی کسی لبخند میزند یا دستانش را باز میکند، ما ناخودآگاه پیام پشت کلماتش را میفهمیم.
در زندگی روزمره و محیط کاری، زبان بدن میتواند یک تعامل را موفق یا خراب کند. تصور کن با همکار یا مشتری صحبت میکنی:
| زبان بدن درست میتواند حس اعتماد، حرفهای بودن و آرامش بدهد. | |
| زبان بدن نادرست میتواند گیجی، بیاعتمادی یا حتی عصبانیت را منتقل کند. |
هنگام صحبت با مشتری، اگر نگاه دوستانه و حالت باز داشته باشید، حس اعتماد و راحتی ایجاد میکنید؛ اما اگر دستها به هم قفل شده یا از او فاصله بگیرید، ممکن است ناخودآگاه حس سردی و بیاعتمادی منتقل شود. خواندن و درک زبان بدن باعث میشودارتباطات عمیقتر، واضحتر، حرفهایتر و صمیمیتر شوند. این موضوع حتی مهارت شما را در ایجاد روابط موفق، رهبری و همکاری با دیگران تقویت میکند.
نقل قول یا دیالوگ مورد نظر شما اینجاست.
در زبان بدن مشتری باید به چه بخشهایی توجه کنیم؟
توجه به زبان بدن مشتری میتواند بینش بسیار ارزشمندی درباره احساسات و علاقه او به شما بدهد. این نشانهها کمک میکنند رفتار و نگرش واقعی مشتری را بهتر درک کنید و بفهمید او واقعاً چه احساسی دارد.
در واقع فروشندگان، علاوهبر فن بیان با مشتری، لازم است به زبان بدن مشتری نیز توجه کنند تا بتوانند اثر خود را به درستی بهجای بگذارند. درک درست این نکات، پایهای محکم برای ایجاد ارتباط مؤثر و تعامل موفق با مشتری است و به شما امکان میدهد گفتوگوها و ارائههای خود را دقیقتر و حرفهایتر هدایت کنید.
در ادامه به مهمترین نکاتی که باید توجه کنید، اشاره میکنیم.
حالات چهره

آیا تا به حال توجه کردهاید که لبخند یا اخم شما چقدر روی برداشت دیگران اثر میگذارد؟ یک لبخند ساده میتواند فضای گفتگو را باز و دوستانه کند، و حتی در موقعیتهای کاری باعث ایجاد اعتماد شود.
چهره ما مثل یک کتاب باز است که میتواند بدون هیچ کلمهای احساسات زیادی را منتقل کند. از خشم و اضطراب گرفته تا ترس و غم، همه این احساسات از طریق حالات چهره قابل فهم هستند. این توانایی تقریباً در تمام فرهنگها و میان انسانها بهطور جهانی قابل شناسایی است. یعنی وقتی کسی اخم میکند یا لبخند میزند، تقریباً همه متوجه میشوند چه حسی دارد.
حرکات بدنی (Gestures)
حرکات دست، بازو و بدن بخش جداییناپذیر زندگی روزمره ما هستند. حتی در تماسهای ویدیویی یا جلسات آنلاین، یک حرکت ساده میتواند جای یک کلمه را بگیرد؛
| مثلاً یک علامت «اوکی» یا شست بالا مثل یک پیام مثبت عمل میکند، یا حتی حرکت دست میتواند نارضایتی یا مخالفت را نشان دهد. |
البته بیشتر این حرکات فرهنگی هستند و بسته به منطقه یا فرهنگ، ممکن است معانی متفاوتی داشته باشند. پس همیشه خوب است قبل از استفاده، بدانید حرکتتان چگونه تفسیر میشود تا پیام موردنظر را به درستی منتقل کنید.
حالت بدن (Posture)

طرزایستادن، نشستن یا راه رفتن ما، پیامهای قدرتمندی را منتقل میکنند. نحوه قرارگیری سر، شانهها، و حتی وضعیت کلی بدن میتواند نشان دهد شما اعتمادبهنفس دارید یا مضطرب هستید، آماده گوش دادن هستید یا بیتفاوت. مثلاً تصور کنید:
در یک جلسه کاری یا مکالمه با مشتری، خم شدن به جلو و حفظ حالت باز و راحت، پیام «من به حرفت گوش میدهم و آمادهام کمک کنم» را منتقل میکند؛ در حالی که دستها به هم قفل شده یا بدن عقب رفته، حس فاصله و سردی ایجاد میکند
| در یک جلسه کاری یا مکالمه با مشتری، خم شدن به جلو و حفظ حالت باز و راحت، پیام «من به حرفت گوش میدهم و آمادهام کمک کنم» را منتقل میکند؛ در حالی که دستها به هم قفل شده یا بدن عقب رفته، حس فاصله و سردی ایجاد میکند. |
تماس چشمی (Eye contact)
چشمها واقعاً میتوانند حرف بزنند! نحوه نگاه شما به دیگران میتواند جریان گفتوگو را تقویت یا تضعیف کند.
| با تماس چشمی مناسب، میتوانید احساساتی مثل محبت، علاقه، اعتماد، کنجکاوی، شک یا حتی قدرت و رهبری را منتقل کنید. |
اما مراقب باشید؛ نگاه طولانی یا دزدیدن چشمها، پیامهای اشتباهی میفرستد. وقتی با کسی صحبت میکنید، نگاهتان آیا حس اعتماد و علاقه را منتقل میکند یا بیتفاوتی؟
لمس فیزیکی (Physical touch)
لمس، یکی از قدرتمندترین ابزارهای زبان بدن است و میتواند پیامهای زیادی را بدون یک کلمه منتقل کند. از دست دادن ساده تا یک آغوش دوستانه، لمس میتواند علاقه، همدلی و ارتباط را نشان دهد. البته نکته مهم این است که لمس، همیشه شخصی و حساس است؛ اگر درست استفاده نشود، ممکن است باعث ناراحتی یا تنش شود. به همین دلیل، تجربه نشان میدهد که در محیط کاری یا با افرادی که به خوبی نمیشناسیم، لمس باید با دقت و احترام انجام شود تا پیام مثبت منتقل شود.
فضای شخصی (Personal space)

فاصلهای که با دیگران حفظ میکنیم، بخش مهمی از زبان بدن است و به فرهنگ، نوع رابطه، ترجیحات فردی و تجربیات گذشته بستگی دارد. شناخت مرزهای دیگران و احترام به فضای شخصی، نه تنها باعث راحتی میشود، بلکه اعتماد و تعامل مؤثر را نیز تقویت میکند. آیا تا به حال توجه کردهاید که فاصله یا تماس فیزیکی شما با دیگران، چه احساسی در آنها ایجاد میکند؟
درک درست لمس و فضای شخصی، بخش مهمی از حرفهای و مؤثر بودن در ارتباطات است و تجربه نشان میدهد کسانی که این مهارت را دارند، راحتتر اعتماد دیگران را جلب میکنند و تعاملات مثبتتری میسازند.در این بخش یاد گرفتیم که باید به چه نکاتی در زبان بدن مشتری توجه کنیم. اما در بخش بعدی میپردازیم به اینکه هر مشتری با حالتهای هیجانی مختلف چه زبان بدنی را با حرکات بدن و چشمهایش نشان میدهد. با ما همراه باشید.
زبان بدن مشتریها را چطور تشخیص دهیم؟ (ناراحت، خوشحال، مضطرب و…)
بهعنوان یک فروشنده، همانقدر که باید به کلمات مخاطب گوش بدهید، لازم است به زبان بدن او نیز «گوش کنید». شاید کمی عجیب به نظر برسد، اما واقعیت این است که بخش بزرگی از آنچه مردم واقعاً احساس میکنند، در سکوت و از طریق حرکات بدنشان منتقل میشود.
بهطور طبیعی، ما انسانها بدون آنکه حتی متوجه شویم، به زبان بدن یکدیگر واکنش نشان میدهیم. وقتی کسی لبخند میزند، درجا حس میکنیم حالش خوب است و ناخودآگاه لبخند میزنیم. اما یک فروشنده حرفهای فقط به این نشانههای واضح اکتفا نمیکند؛ او مثل یک کارآگاه است و از کوچکترین حرکت ابرو تا حالتشانهها، از طرز نگاه تا ریتم نفسهای مخاطب، همه را میبیند و ترجمه میکند. چرا؟
زیرا این نشانههای ظریف میتوانند مسیر مکالمه را کاملاً تغییر دهند. یک فروشنده کاربلد از این اطلاعات برای هدایت بهتر گفتوگو، آرامکردن ذهن مشتری، رفع تردیدها و ایجاد حس اعتماد استفاده میکند. البته خبر خوب این است که: این مهارت فقط مخصوص افراد خاص نیست. درست مثل رانندگی یا مذاکره، خواندن زبان بدن هم یک «مهارت آموختنی» است و هر کسی میتواند با تمرین در آن ماهر شود.
در ادامه، نشانههای مهم زبان بدن را معرفی میکنیم که لازم است هنگام صحبت با مشتری به آنها توجه کنید. در کنار هر نشانه، پیشنهادهایی برای واکنش مناسب نیز قرار دادهایم تا بتوانید گفتوگو را هوشمندانهتر پیش ببرید و شانس نهاییکردن معامله را بالا ببرید.
نشانههای زبان بدن در چشمها

میگویند چشمها پنجرههای روحاند؛ شاید دقیق نباشد، اما قطعاً راهی برای فهمیدن آنچه در ذهن افراد میگذر، است. چشمهای مشتری میتوانند سرنخهای زیادی درباره احساسات و توجه او به شما بدهند، بهخصوص چون مردمکها از معدود بخشهای بدن هستند که هیچ کنترلی روی آنها نداریم.
اجازه بدهید از موضوعی شروع کنیم که احتمالاً تا امروز ناخودآگاه میدانستید:جهتی که مشتری به آن نگاه میکند، نشان میدهد ذهنش درگیر چه چیزی است.
اگر مشتری مستقیماً به شما نگاه میکند، یعنی ذهنش به صحبتهای شما معطوف است و توجهش را از دست ندادهاید. این یک نشانه مثبت است که به شما کمک میکند با اطمینان بیشتری ادامه دهید.
اگر مشتری به محصول یا مدارکی که همراه دارید نگاه میکند، کافی است با لحنی آرام بپرسید: «آیا درباره این بخش سؤالی دارید؟» این کار نشان میدهد که برای شفافیت و پاسخگویی آماده هستید.
اما اگر نگاه او مدام به سمت در میرود، احتمالاً ذهنش جای دیگری است و شاید ترجیح دهد جلسه زودتر تمام شود. در چنین شرایطی بهتر است جریان گفتوگو را کمی به او بسپارید تا بتواند نگرانیها یا سؤالهایش را صریحتر بیان کند.
گاهی فقط کافی است فرصت حرف زدن بدهیم تا فضا دوباره گرم شود. البته توجه کنید که اگر مشتری گاهی به جای دیگری نگاه میکند، لزوماً از بیعلاقگی نیست؛ ممکن است در حال بررسی یادداشت یا اطلاعاتی باشد.
به خاطر داشته باشید که مشتریها همیشه مستقیم و بدون پلکزدن به چیزی که فکر میکنند خیره نمیمانند. معمولاً نگاهشان در اتاق میچرخد، اما مرتباً به همان موضوع ذهنی بازمیگردد. این الگو برای شما سرنخی ارزشمند است.
حالا اگر مشتری بهطور غیرعادی و طولانی به شما خیره شود، این میتواند نشانه تمایل او به کنترل گفتوگو باشد. در برخی فرهنگها، این نوع نگاه زیاد میتواند حالت سلطهجویانه یا تهدیدکننده داشته باشد. در چنین موقعیتی، بهترین کار این است که اجازه دهید او حرف بزند و احساس کند میتواند جریان مکالمه را هدایت کند. این رویکرد نهتنها تنش را کم میکند، بلکه به شما کمک میکند اعتماد او را بهتدریج به دستآورید. در این لحظات، آرام ماندن و استفاده از یک شیوه، بسیار مؤثر است.
این رویکرد به مشتری القا میکند که شما برای حرفهایش ارزش قائل هستید و تلاش دارید فضای امنی برای تصمیمگیری فراهم کنید. البته وقتی میگوییم «خیره شدن»، منظور زمانی است که مشتری حدود ۸۰ درصد یا بیشتر از زمان را با شما تماس چشمی دارد.
کارا همچنین میگوید:
اگر مشتری ۶۰ تا ۷۰ درصد زمان با شما تماس چشمی برقرار کند، این رفتار نهتنها نشاندهنده علاقه او به شما است، بلکه نشانهای از موافقت و همراهی نیز محسوب میشود.
اما یکی از جذابترین بخشهای زبان چشم، مردمکها هستند؛ بخشی کوچک از بدن که هیچ کنترلی روی آن نداریم و دقیقترین سرنخها را درباره احساسات لحظهای فرد نشان میدهد، بهویژه وقتی مشتری در حال خواندن یک قرارداد یا بررسی پیشنهاد شما است.
گشاد شدن مردمکها میتواند نشانه هیجان، علاقه یا رضایت باشد که این زمان بهترین فرصت است تا توضیحات و پیشنهادهای خود را بیشتر روی همان موضوعات جذاب ارائه دهید. تنگ شدن مردمکها معمولاً بیانگر نگرانی، تردید یا ناراحتی است. اگر چنین واکنشی را دیدید، بهتر است با لحنی آرام بپرسید: «آیا نکتهای هست که برایتان مبهم یا نگرانکننده باشد؟ »
با همین چند سرنخ ساده میتوانید بدون اینکه حتی یک کلمه رد و بدل شود، درک دقیقتری از حس و حال مشتری به دست آورید و این یعنی یک قدم بزرگ به سمت یک گفتوگو حرفهایتر و نتیجهبخشتر.
نشانههای زبان بدن مشتری در سایر حالات چهره

با فرض اینکه هیچکدام از خوانندگان ما اهل کهکشان دیگری نیستند! از همان روزهای اول زندگی ما انسانها خیلی زود یاد میگیریم از چهرهمان برای برقراری ارتباط استفاده کنیم. نوزاد قبل از آنکه حرف بزند، لبخند میزند و همین لبخند اولین پیام غیرکلامی او است.
با اینکه بسیاری از احساسات را آگاهانه از طریق چهره منتقل میکنیم، بخش زیادی از پیامها نیز کاملاً ناخودآگاه از همین مسیر ارسال میشود.
بیایید از واضحترین نشانه شروع کنیم: لبخند زدن یا تکان دادن سر به نشانه تأیید = همیشه یک علامت مثبت.
اگر مشتری شما این رفتارها را نشان میدهد، یعنی مسیر ارتباطیتان درست پیش میرود؛ پس با خیال راحت ادامه دهید. اما نشانههای کمتر خوشایند نیز وجود دارند.
برای مثال، جمع کردن لبها معمولاً نشانه تنش در صورت یا گردن است و میتواند بهمعنای نارضایتی، شک یا اضطراب باشد. این حالت گاهی همراه با چشمهای کمی تنگشده یا بینی جمعشده دیده میشود.
اگر چنین واکنشی را مشاهده کردید، بهترین اقدام این است که با ملایمت از مشتری بپرسید: «آیا موضوعی هست که بخواهید دربارهاش توضیح بیشتری بدهم؟» یا او را دعوت کنید که نگرانیاش را مطرح کند.
نشانههای زبان بدن در دستها و بازوها
دستها فوقالعاده گویا هستند. درست مانند دهان که میتواند پیامهای آگاهانه یا ناخودآگاه منتقل کند، دستها نیز ظرفیت زیادی برای بیان احساسات و افکار دارند. حتی میتوان گفت بخشی از زبان بدن ما بر پایه همین حرکات دست شکل گرفته است.
| مثلاً اگر مشتری با انگشتانش روی میز ضرب میگیرد، این اغلب نشانه بیصبری است. در چنین شرایطی، بهتر است ارائهتان را سریعتر کنید یا مستقیم به اصل مطلب بپردازید؛ زیرا مشتری یا وقت کافی ندارد یا علاقهای به جزئیات اولیه نشان نمیدهد. |
اگر او با وسایل روی میز مثل کاغذها یا خودکار بازی میکند، این میتواند نشانه بیحوصلگی یا ناراحتی باشد. برای تشخیص دقیق، به سایر نشانههای بدنی نیز توجه کنید. در هر دو حالت، بهترین واکنش این است که با پرسیدن سؤال، او را دوباره در گفتوگو درگیر کنید و فرصت دهید افکارش را بیان کند.
همچنین، اگر مشتری بازویش را روی دسته صندلی گذاشته و به آن تکیه داده است، معمولاً این نشانه ناخودآگاه تمایل به ترک جلسه است. اما هنوز هم میتوان جلسه را نجات داد؛ کافی است او را وارد گفتوگو کنید و فرصت دهید نگرانیها یا نیازهایش را مطرح کند.
اگر مشتری با انگشتانش اشاره میکند یا ضربه میزند، معمولاً این رفتار نشان میدهد که در تلاش است شما را تحت فشار قرار دهد یا احساساتش را به شما منتقل کند. بهترین واکنش در این موقعیت، همان چیزی است که قبلاً گفتیم: با آرامش به نگرانیها و سؤالهای او توجه کنید و پاسخ دهید تا حس اعتماد و تعامل حفظ شود.
نشانه دیگر، حالت کلی بدن مشتری است. چهایستاده باشد و چه نشسته، اگر شانههای او با شانههای شما همراستا و دستهایش باز باشد، یعنی او به صحبتهایتان علاقهمند و درگیر است.
برعکس، اگر بدن به سمت عقب یا کنارهها متمایل باشد و دستها بسته باشند، معمولاً نشاندهنده عدم رضایت یا مخالفت است. همین نکته در مورد بازوهای صلیبی هم صادق است؛ بازوهای روی هم، نشانه مقاومت یا عدم پذیرش هستند و فرصتی برای شما ایجاد میکنند که با پرسش و گفتوگو، دوباره ارتباط را بازسازی کنید.
نشانههای زبان بدن در پاها
شاید به نظرتان عجیب برسد، اما پاها منبعی غیرمنتظره اما بسیار مفید برای تحلیل زبان بدن هستند. افراد معمولاً تلاش دارند حالت چهرهشان را کنترل کنند، اما کمتر به این فکر هستند که پاهایشان چه میگویند.
وضعیت پاها میتواند نشان دهد فرد چهقدر نسبت بهایدهها یا صحبتهای شما تمایل دارد:
| پاها به سمت شما، یعنی پذیرا و علاقهمند است. | |
| پاها به سمت دیگری، احتمالاً تمایل به عدم پذیرش یا بیمیلی وجود دارد. |
این نکته هم برای افراد نشسته و همایستاده صادق است. برای فهم دقیقتر، گفتوگو کنید و از مشتری بخواهید نظرش را بیان کند. همچنین، پاهای لرزان یا بیقرار معمولاً نشاندهنده خستگی یا بیحوصلگی هستند.
در این حالت، بهتر است به مشتری فرصت دهید خودش صحبت کند و مکالمه را کمی سبکتر کنید. گاهی هم پریدن یا ضربه زدن پاها نشان میدهد مشتری حس برتری دارد و از مذاکره لذت میبرد؛ بهنوعی میتوان گفت اینها «پاهای خوشحال» هستند!
هرچند تمام نکاتی که گفتیم، مخصوص زمانهایی بود که مشتری در مقابل ما نشسته و ما آن را از همه ابعاد و با بهترین کیفیت میبینیم. اما گاهی پیش میآید که مجبور هستیم با مشتری یا سایر افراد بهصورت مجازی ارتباط برقرار کنیم؛ حالتی که دید کمتری به زبان بدن آنها داریم. در این مواقع چه باید کرد؟
زبان بدن مشتری در جلسات ویدیوئی

جلسات ویدئویی آنلاین نیز چالشهای خاص خود را دارند؛ عمدتاً به این دلیل که بسیاری از نشانههای غیرکلامی که در تعاملات حضوری واضحاند، در محیط مجازی کمتر قابل مشاهده هستند. عدم حضور فیزیکی میتواند به سوءتفاهمهای کوچک و بزرگ منجر شود و اهمیت یادگیری نحوه خواندن زبان بدن از طریق دوربین را دوچندان میکند.
حالات چهره
همانطور که گفتیم، حالات چهره نقش بسیار مهمی در انتقال احساسات و نیت افراد دارند. از این رو تنظیم درست دوربین اهمیت زیادی دارد؛ زیرا وقتی زاویه و ارتفاع دوربین مناسب باشد، افراد میتوانند ریزحالات چهره و حرکات ظریف را ببینند که احساسات واقعی را نشان میدهند. شناخت این نشانهها به شما کمک میکند افراد را بهتر درک کنید و تعامل مؤثرتر و حرفهایتر در جلسات ویدئویی داشته باشید.
وضعیت بدن و حرکات دست
نحوه نشستن و حرکات دست مشتری در جلسات آنلاین میتواند سرنخهای مهمی درباره میزان توجه و درگیری او بدهد. بدن آرام و حرکات هدفمند دست، حس اعتمادبهنفس و باز بودن را منتقل میکند، در حالی که شانههای منقبض یا حرکات تکراری معمولاً نشانه اضطراب یا ناراحتی هستند.
تماس چشمی
در جلسات آنلاین، تماس چشمی کمی چالشبرانگیز است، زیرا لنز دوربین و صفحه نمایش زاویه متفاوت دارند. با این حال، الگوی نگاه فرد؛ اینکه به کجا نگاه میکند و چقدر به دوربین توجه دارد، میتواند میزان تمرکز و درگیری او را نشان دهد. حفظ تماس چشمی مجازی، حتی با کمی فاصله، حس ارتباط و تعامل واقعی ایجاد میکند. اما چگونه این مهارت ضروری را در خود پرورش دهیم؟
چگونه مهارت زبان بدن ارتباط با مشتری را تمرین کنیم؟

تمرین مهارت خواندن زبان بدن به صبر و دقت نیاز دارد، اما چند روش ساده میتواند شما را سریعتر در این زمینه حرفهای کند:
| تماشای بدون صدا: تلویزیون یا ویدیوها را بیصدا ببینید و فقط روی نشانههای غیرکلامی تمرکز و آنها را تحلیل کنید. | |
| تمرین با همکاران: در جلسات داخلی قبل از مواجهه با مشتری واقعی، مشاهده و تحلیل رفتار دیگران را بهصورت حضوری تمرین کنید. | |
| ضبط ارائهها: ارائه خودتان را ضبط کنید تا عادتهای ناخودآگاه خود را شناسایی و در نهایت اصلاح کنید. | |
| بازخورد گرفتن: از همکاران قابل اعتماد بخواهید درباره زبان بدن شما نظر دهند. | |
| نقشآفرینی: سناریوهای فروش را شبیهسازی کنید و تمرکزتان را روی خواندن و واکنش به نشانههای غیرکلامی بگذارید. |
با تمرین مداوم، مهارت شما در درک مشتری و ایجاد ارتباط مؤثر بهطور چشمگیری تقویت میشود. اما چه کارهایی را نباید انجام داد؟
۹ اشتباهی که فروشندگان در زبان بدن ارتباط با مشتری خود دارند
چند اشتباه متداول در زبان بدن فروشندگان میتواند تأثیر منفی روی تعامل با مشتری داشته باشد:
| دست دادن ضعیف یا بیش از حد محکم که حس اعتماد و حرفهای بودن را کاهش میدهد. | |
| داشتن چهرهای با حالت بیروح و به اصطلاح پوکر فیس. | |
| نگاه کردن به تلفن شخصی هنگام صحبت کردن با مشتری. | |
| دست به سینه نشستن در مقابل مشتری. | |
| اجتناب از تماس چشمی که ممکن است حس بیاعتمادی یا عدم صداقت را منتقل کند. | |
| خیره شدن بیش از حد که پرخاشگرانه یا سلطهجویانه به نظر میرسد. | |
| خم شدن یا شل نشستن که میتواند نشاندهنده بیاحترامی یا بیتوجهی باشد. | |
| بیقراری یا نگاه مداوم به گوشی و سایر وسایل شخصی که حاکی از بیعلاقگی است. |
رعایت این نکات ساده، تعامل شما را حرفهایتر و مؤثرتر میکند.
۹ مثال از زبان بدن مؤثر با مشتری
| تماس چشمی متعادل، گرم و طبیعی. | |
| لبخند واقعی و متناسب با شرایط و نوع گفتوگو. | |
| تکان دادن سر به منظور تأیید صحبتهای مشتری. | |
| نشستن در روبهروی مشتری. | |
| استفاده از حرکات دستها برای توضیح دادن به مشتری. | |
| لحن صدا متناسب با اهمیت موضوع تغییر کند و فروشنده سعی در آرام صحبت کردن داشته باشد تا پیام آرامش و حرفهای بودن را به مشتری انتقال دهد. | |
| با سرعتی متناسب با توجه مشتری صحبت کرده و از خیلی تند یا بسیار آرام صحبت کردن پرهیز کنید. | |
| به فضای شخصی مشتری احترام بگذارید و با حفظ فاصله مناسب از او بأیستید. | |
| در صورت نیاز میتوانید از دست دادن استفاده کنید که شما را حرفهایتر نشان خواهد داد. |
جمعبندی | چطور زبان بدن مشتری را بفهمیم؟
خواندن زبان بدن یکی از ابزارهای کلیدی برای درک واقعی احساسات و نیازهای مشتری است. با توجه به چشمها، حالات چهره، حرکات دست، بازو و وضعیت پاها، میتوانید علاقه، بیمیلی یا نگرانی او را بهخوبی تشخیص دهید. این مهارت فقط به معنای استفاده از ترفندهای فروش نیست؛ بلکه ابزاری برای همدلی و ایجاد رابطه واقعی با مشتری است.
در واقع، خواندن زبان بدن بخشی مهم از مهارت شنونده خوب بودن است و به شما کمک میکند نیازهای مشتری را درک کرده و راهحلهای مناسب ارائه کنید، نهاینکه صرفاً بفروشید. تسلط بر زبان بدن باعث میشود تعاملات شما حرفهای، مؤثر و رضایتبخشتر باشد و اعتماد مشتری بهطور طبیعی افزایش یابد
سوالات متداول
آیا زبان بدن در فرهنگهای مختلف متفاوت است؟
بله، تفاوتهای قابلتوجهی وجود دارد. تماس چشمی در فرهنگهای غربی نشاندهنده اعتمادبهنفس است، اما در برخی کشورهای شرق آسیا ممکن است بیادبی به نظر برسد. فضای شخصی نیز متفاوت است؛ برای مثال، مردم آمریکای لاتین معمولاً نزدیکتر از اروپاییهای شمالی میایستند. علامت Thumbs-up یا لایک با شست دست، در ایالات متحده مثبت است، اما در بخشهایی از خاورمیانه میتواند توهینآمیز باشد. بنابراین قبل از جلسات بینالمللی، با فرهنگ و هنجارهای محلی آشنا شوید تا از سوءتفاهمها جلوگیری کنید.
آیا زبان بدن در فرهنگهای مختلف متفاوت است؟
بله، تفاوتهای قابلتوجهی وجود دارد. تماس چشمی در فرهنگهای غربی نشاندهنده اعتمادبهنفس است، اما در برخی کشورهای شرق آسیا ممکن است بیادبی به نظر برسد. فضای شخصی نیز متفاوت است؛ برای مثال، مردم آمریکای لاتین معمولاً نزدیکتر از اروپاییهای شمالی میایستند. علامت Thumbs-up یا لایک با شست دست، در ایالات متحده مثبت است، اما در بخشهایی از خاورمیانه میتواند توهینآمیز باشد. بنابراین قبل از جلسات بینالمللی، با فرهنگ و هنجارهای محلی آشنا شوید تا از سوءتفاهمها جلوگیری کنید.
بهترین راه برای نشان دادن زبان بدن مثبت در خدمات مشتری چیست
وضعیت بدنی باز، تماس چشمی گرم، لبخند واقعی، حرکات دست کنترل شده و عدم ایجاد مانع بین خود و مشتری بهترین نشانههای زبان بدن مثبت هستند.